Van stadssnelweg naar publieke ruimte

Good Move: leidt Brussel haar grote wegen naar de toekomst?

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft zijn ontwerp van mobiliteitsplan ‘Good Move’ klaar. Nog tot 17 oktober loopt het openbaar onderzoek. Het plan zet de bakens uit voor de komende elf jaar. Wij hebben het aandachtig doorgenomen en hebben alvast onze opmerkingen ingediend. Hier vatten we onze voornaamste opmerkingen en voorstellen voor je samen.

Buurtparking, stadslandbouw, discotheek, zwembad? Amsterdam transformeerde een achterhaalde autotunnel tot binnenspeeltuin. Mr. Visserplein, Amsterdam

Wat vang je als stad aan met een achterhaalde autotunnel?

Laat ook jouw mening horen! Raadpleeg het plan en dien je opmerkingen in op goodmove.brussels.

Download hier onze opmerkingenbundel (PDF – 0,4 MB).

Het Gewestelijk Mobiliteitsplan zal een nieuwe wind doen waaien in het Brusselse mobiliteitsbeleid. Het participatieve totstandkomingsproces, de uitgesproken visie op de stad en op het stadsleven, het regelgevend karakter van een deel van het plan, de nuance in de doelstellingen inzake modal shift (in functie van de afstand van de verplaatsingen), de prominente plaats van het STOP-principe, de multimodale wegenspecialisatie en het concept van de verkeersluwe wijken zijn zonder meer verfrissende antwoorden op de mobiliteitsuitdagingen van vandaag. We kijken alvast uit naar de uitrol van deze acties.

We vragen dat bij de definitieve goedkeuring rekening wordt gehouden met de volgende kanttekeningen.

Een plan van de hele regering en van alle gewestinstellingen

Het Brussels Gewest legt met zijn mobiliteitsplan de lat hoog. Met het huidige aantal mensen en de huidige middelen zijn de ambities niet realiseerbaar. De bestaande besluitvormingsprocessen zijn niet bedacht op het voorbereiden, beslissen en uitvoeren van het transversaal beleid dat Good Move voorstaat.

Good Move

 

→ Zorg voor de nodige human resources en budgettaire middelen om de acties tot uitvoering te brengen.
→ De beoogde transversaliteit vereist een nieuwe governance. Toe-eigening van het mobiliteitsplan door de hele regering en door de gewestelijke instellingen is cruciaal. Verbind acties en financiering vanuit mobiliteit, territoriale ontwikkeling en leefmilieu met elkaar. Leg de sturing van transversale acties in handen van het Gewestelijk Comité voor Territoriale Ontwikkeling (GCTO).

De structurerende assen: meer dan mobiliteitscorridors

Geef de Kleine Ring een structurerende rol in het temperen van het hitte-eilandeffect en het beheren van de waterhuishouding. Regentuinen Kronsberg, Hannover, Duitsland

De boulevards: actieterrein voor een klimaatbestendige stad.

De ambities voor de structurerende assen, met name voor de binnenstedelijke, zijn ontoereikend. Het plan streeft hier geen significante daling van het autoverkeer na, en dat terwijl talrijke scholen, universiteiten en ziekenhuizen langs deze wegen zijn gevestigd – instellingen waarvoor schone lucht en een veilige verkeersomgeving minstens even belangrijk zijn als in de woonwijken.

→ Leid de structurerende assen van het Gewest de eenentwintigste eeuw binnen.
(1) Door voor elk van deze assen, en niet alleen voor de stadstoegangen, een inrichting als stadsboulevard in het vooruitzicht te stellen.
(2) Door, alvorens technische ontwerpen op te maken en deze op het terrein uit te voeren, voor elke as een wervend en transversaal toekomstbeeld uit te werken: een geïntegreerde stedenbouwkundige en mobiliteitsvisie op schaal van de as, die vervolgens als leidraad gaat dienen voor de inrichting. Een toekomstbeeld verkent, behalve de verkeersfuncties, de veelzijdige rol van deze metropolitane structuren voor de stad, het landschap, de wijken.

De westelijke Kleine Ring: een van de weinige Brusselse wegen waarvan de verkeersrol versterkt wordt.

Een van de weinige Brusselse wegen waarvan de verkeersrol versterkt wordt.

Leefkwaliteit op de westelijke Kleine Ring

Good Move wil de westelijke Kleine Ring van Auto COMFORT- op Auto PLUS-niveau brengen: doorstroming van autoverkeer wint aan belang, precies in het Kanaalgebied met zijn jonge, kwetsbare bevolking, zijn uitdagingen op vlak van leefkwaliteit en de talrijke gewestelijke inspanningen voor stadsvernieuwing.

→ Hou dit deel van de Kleine Ring op Auto COMFORT-niveau: zo is de ontsluiting van de wijken verzekerd maar gaat leefkwaliteit voor op capaciteit en snelheid van de auto.

Weg met de snelweg, welkom op de stadsboulevard

Terwijl Parijs ambieert om tegen 2030 zijn Boulevard Périphérique tot un espace de respiration te maken, houdt Brussel, kost wat kost, vast aan een snelweg midden in de stad. Dit werkt de modal shift naar wandelen en fietsen tegen (het aandeel van korte verplaatsingen in het autoverkeer op de Kleine Ring is zeer hoog).

Worden de boulevards opnieuw plekken van en voor de buurt? Passeig de Sant Joan, Lola Domènech Arquitecta, Barcelona

Worden de boulevards opnieuw plekken van de buurt?

→ Ga na hoe de inrichting van deze vandaag al hyperbereikbare ruimte de transitie naar duurzame mobiliteit kan helpen waarmaken (mobiliteitshubs als ontmoetingsplekken, ruimten voor goederenopslag en -overslag voor een duurzame belevering van de stad).
→ Onderzoek welke stedelijke functies de tunnelinfrastructuur in de toekomst kan vervullen (buurtparking, logistiek depot, handelsruimte, zwembad, fuifzaal…).
→ Zet een realistisch tijdspad uit voor de gefaseerde omvorming tot stadsboulevard.

Slimme verkeersgeleiding

Good Move hamert op de strategische rol van de Grote Ring voor het autoverkeer. De uitdaging is echter breder: het gaat erom het wegennet als geheel en op grootstedelijke schaal leesbaarder te maken.

→ Werk voor het gebied binnen de Grote Ring een eenduidige geleiding van het autoverkeer uit in overleg met het Vlaams en het Waals Gewest en implementeer deze in de bewegwijzering en de navigatiesystemen. Dit draagt bij tot het afstemmen van de verkeersintensiteiten op de wegenspecialisatie, de circulatieplannen en de ambities inzake stadsontwikkeling.

Het STOP-principe toepassen betekent de inrichting van onze straten herbekijken. Fietsstraat op de Leidseweg, Utrecht, Nederland. Foto: Eric Allix Rogers

Het STOP-principe toepassen betekent de inrichting van onze straten herbekijken.

Een leesbaar en geloofwaardig fietsnetwerk

Good Move tekent een samenhangend fietsnetwerk uit op drie niveaus (PLUS, COMFORT, WIJK).

→ Ontwikkel een coherent, herkenbaar vocabularium van fietsinfrastructuur en ontwikkel een bewegwijzering die de hiërarchie en logica van het netwerk weerspiegelt. Verlaat de benamingen van de samenstellende onderdelen: Fiets-GEN, Gewestelijke Fietsroutes, Gemeentelijke Fietsroutes… ten voordele van de nieuwe typologie.
→ Breng nuance in de visie op het scheiden vs. delen van de ruimte, met name op Fiets PLUS-/COMFORT-routes op Auto WIJK-wegen. Willen fietsroutes geloofwaardig zijn, dan volstaat het ‘zo beperkt mogelijk houden’ van doorgaand verkeer hier niet. Laat uitsluitend bestemmingsverkeer toe en verwijder on-street parkeerplaatsen (minstens voor niet-bewoners).

Een territoriale visie op het openbaar vervoer

Waar Good Move een gebiedsdekkende visie uitwerkt op de voetgangers-, fiets- en autonetwerken, legt het zichzelf wat betreft de organisatie van het openbaar vervoer beperkingen van institutionele aard op.

→ Ontwikkel in Good Move standpunten inzake de bediening van de Brusselse wijken per trein en door de bussen van De Lijn en TEC. Immers, hun impact op de Brusselse stadsontwikkeling en op de openbare ruimte zijn niet verwaarloosbaar: van de strategische polen zoals Weststation en Josaphat, tot het CCN in de Noordwijk en de busbanen op de Kleine Ring.